GEAR against IPV

Τίτλος Προγράμματος: GEAR against IPV – Ευαισθητοποίηση για την Ισότητα των Φύλων ενάντια στη Βία μεταξύ Ερωτικών Συντρόφων (GEAR against IPV: Gender Equality Awareness Raising against Intimate Partner Violence)

Κωδικός Προγράμματος: JLS/2008/DAP3/AG/1258

Διάρκεια: 08.12.2009 – 7.12.2011

Συντονιστικός φορέας: Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά της Βίας (Ελλάδα)

Φορείς-εταίροι

Το Πρόγραμμα «Ευαισθητοποίηση για την Ισότητα των δύο Φύλων ενάντια στη Βία μεταξύ Ερωτικών Συντρόφων» (GEAR against IPV) συνιστά μια συντονισμένη δράση πρωτογενούς πρόληψης της Βίας μεταξύ Ερωτικών Συντρόφων (ΒΕΣ) μέσω παρεμβάσεων σε σχολικό πλαίσιο που στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση μαθητών/-τριών Β’ βάθμιας εκπαίδευσης από κατάλληλα καταρτισμένους/-ες εκπαιδευτικούς. Το πρόγραμμα συντόνισε το Ε.Δ.κ.Β. και συμμετείχαν φορείς από την Ελλάδα, την Γερμανία, την Αυστρία και την Κροατία. Την εξωτερική αξιολόγηση του προγράμματος έχει ανέλαβε η Carol Hagemann-White, Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Osnabrück, διακεκριμένη στη διεθνή επιστημονική κοινότητα με τεκμηριωμένη εμπειρία σε θέματα φύλου και ισότητας αλλά και στην βία κατά των γυναικών.

Στόχος του προγράμματος ήταν η προώθηση της δημιουργίας υγιών και ισότιμων σχέσεων ανάμεσα στα δύο φύλα και της ανάπτυξης μηδενικής ανοχής στη βία μέσα από την ευαισθητοποίηση μαθητών και μαθητριών ως προς:

• τα χαρακτηριστικά των υγιών και μη υγιών σχέσεων
• την επίδραση που ασκούν στις σχέσεις τους οι στερεοτυπικές αντιλήψεις και οι κοινωνικά επιβεβλημένοι ρόλοι των δύο φύλων,
• τον τρόπο με τον οποίο σχετίζεται η άνιση κατανομή ισχύος ανάμεσα στα δύο φύλα με την εμφάνιση ψυχολογικής, σωματικής ή και σεξουαλικής κακοποίησης των γυναικών/κοριτσιών και
• τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να συμβάλουν οι έφηβοι/-ες στην αποτροπή της εμφάνισης όλων των μορφών έμφυλης βίας.

Oι Κύριες Δράσεις του Προγράμματος

• Για την επίτευξη των στόχων του, το Πρόγραμμα δημιούργησε ένα πλήρες εκπαιδευτικό υλικό, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επιμόρφωση εκπαιδευτικών (Τεύχος ΙΙ) και την υλοποίηση παρεμβάσεων ευαισθητοποίησης μαθητών/-τριών (Τεύχη ΙΙΙ και ΙV), με τρόπο που να αποτελεί πρότυπο στη βάση του οποίου μπορούν να δημιουργηθούν Εθνικές Εκδόσεις για χρήση σε διαφορετικές χώρες. Πιο συγκεκριμένα, στο πλαίσιο του Προγράμματος:
  • δημιουργήθηκε και αξιολογήθηκε η Πρότυπη Έκδοση “GEAR against IPV”, την οποία αποτελούν 4 τεύχη (διαθέσιμη μόνο στα Αγγλικά) καθώς και
  • 4 Εθνικές Εκδόσεις “GEAR against IPV” (Αυστριακή, Γερμανική, Ελληνική και Κροατική), οι οποίες προέκυψαν μετά από μετάφραση, συμπλήρωση και πολιτισμική προσαρμογή των τεσσάρων τευχών της Πρότυπης Έκδοσης
• Επιπρόσθετα δημιουργήθηκε το παρακάτω ενημερωτικό υλικό:
  • 4 ενημερωτικά φυλλάδια για χρήση στις 4 χώρες και ένα στα Αγγλικά
  • 6 σελιδοδείκτες με τηλεφωνικές γραμμές SOS για το μαθητικό πληθυσμό των 4 χωρών και έναν στα Αγγλικά
• Υλοποιήθηκαν και αξιολογήθηκαν 9 Σεμινάρια Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών στην Αυστρία, τη Γερμανία και την Ελλάδα, στόχος των οποίων ήταν η κατάρτιση συνολικά 167 εκπαιδευτικών, Υπευθύνων Αγωγής Υγείας, φοιτητών/-τριών κοινωνικής εργασίας και άλλων επαγγελματιών του εκπαιδευτικού χώρου, σε θέματα ισότητας των φύλων και έμφυλης βίας αλλά και η παροχή τεχνογνωσίας και δεξιοτήτων σχετικών με τη μεθοδολογία εφαρμογής του προγράμματος “GEAR against IPV” σε σχολεία Β’ βάθμιας εκπαίδευσης
• Υλοποιήθηκαν και αξιολογήθηκαν συνολικά 27 Προγράμματα “GEAR against IPV” σε 556 μαθητές/-τριες Β’ βάθμιας Εκπαίδευσης στην Αυστρία, τη Γερμανία και την Ελλάδα μέσα από τη διεξαγωγή βιωματικών δραστηριοτήτων ευαισθητοποίησης σε θέματα στερεοτύπων φύλων και πρόληψης της βίας στις ερωτικές σχέσεις των εφήβων. ​

​

Τα αποτελέσματα της εφαρμογής του προγράμματος τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο περιγράφονται αναλυτικά στις εξής 5 Εκθέσεις Πεπραγμένων που συνέταξε το Ε.Δ.κ.Β. οι οποίες κατατέθηκαν στην Γενική Διεύθυνση Δικαιοσύνης της Ε.Ε. (στα Αγγλικά)

• Gender Equality Awareness Raising against Intimate Partner Violence: Action Grant Final Narrative Report
• Literature Review Report
• Evaluation of the “GEAR against IPV” Master Package by Experts and Evaluation of “face validity” of the Teacher’s Manual & Students’ Activities Book: A Consolidated Report.
• Teachers’ Seminars – Implementation and Evaluation Report. Athens: European Anti-Violence Network (unpublished)
• Students’ Workshops – Implementation and Evaluation Report (unpublished)

​    

​Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα: www.1st.gear-ipv.eu

Η Πρότυπη Έκδοση στοχεύει στην προώθηση της ανάπτυξης Εθνικών Εκδόσεων, αν είναι δυνατόν, για όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για αυτό δημιουργήθηκε κατά τέτοιο τρόπο ώστε να περιλαμβάνει απαραίτητες οδηγίες που θα διευκολύνουν τη δημιουργία κατάλληλα προσαρμοσμένων Εθνικών Εκδόσεων για άλλες χώρες.

Κάθε Εθνική Έκδοση θα πρέπει, μετά από κατάλληλη πολιτισμική προσαρμογή και συμπλήρωση του υλικού που περιλαμβάνεται στην Πρότυπη Έκδοση, να αποτελεί ένα ολοκληρωμένο εργαλείο για την οργάνωση, την προετοιμασία, την εφαρμογή και την αξιολόγηση παρεμβάσεων που πραγματοποιούνται με εφηβικό πληθυσμό (σε σχολικό ή σε άλλο πλαίσιο) με στόχο την πρωτογενή πρόληψη της έμφυλης βίας.

Η Ελληνική Έκδοση

Την Ελληνική Έκδοση “GEAR against IPV” αποτελούν τα παρακάτω τέσσερα τεύχη:

Τεύχος I. Το Πρόγραμμα GEAR against IPV: Ευαισθητοποίηση για την Ισότητα των Φύλων ενάντια στη Βία μεταξύ Ερωτικών Συντρόφων 

Το Τεύχος Ι παρέχει πληροφορίες για το πρόγραμμα, το υλικό και τις δράσεις του προγράμματος και περιγράφει τις ενέργειες δημοσιοποίησής του από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο κατά της Βίας (Ε.Δ.κ.Β.), δηλαδή το Φορέα που είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή της παρέμβασης στη χώρα μας, καθώς και πιθανούς τρόπους άσκησης πολιτικής πίεσης με στόχο την ενσωμάτωση του Προγράμματος “GEAR against IPV” στο σχολικό πρόγραμμα της Β’βάθμιας εκπαίδευσης.

Τεύχος II. Οδηγός Υλοποίησης ενός “GEAR against IPV” Σεμιναρίου   Εκπαιδευτικών

Σε αυτό το Τεύχος περιλαμβάνονται, σε τρεις ξεχωριστές Ενότητες, βήμα-προς-βήμα όλες οι απαραίτητες οδηγίες για την οργάνωση, την υλοποίηση και την αξιολόγηση Σεμιναρίων επιμόρφωσης προκειμένου να επιτευχθεί μια όσο το δυνατόν πιο ομοιόμορφη και αποτελεσματική επιμόρφωση των εκπαιδευτικών που σκοπεύουν να εφαρμόσουν το Πρόγραμμα σε μαθητές/-τριες της Β’ βάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας.

Διακριτά τμήματα της εκπαίδευσης εστιάζουν στην ευαισθητοποίηση και κατάρτιση των εκπαιδευτικών: α) σε ζητήματα ισότητας των φύλων και στερεοτυπικών αντιλήψεων για τους ρόλους των φύλων αλλά και πώς αυτές σχετίζονται με την εμφάνιση της βίας μεταξύ ερωτικών συντρόφων, β) σε τρόπους διαχείρισης περιστατικών κακοποίησης (ΒΕΣ ή κακοποίησης-παραμέλησης παιδιών) και γ) στη μεθοδολογία οργάνωσης, διεξαγωγής, παρακολούθησης και αξιολόγησης εργαστηρίων “GEAR against IPV” στις τάξεις τους.

Στην Ενότητα Β ειδικοί πίνακες έχουν δημιουργηθεί με στόχο να συνδεθεί κάθε τμήμα του Σεμιναρίου με το αντίστοιχο υποστηρικτικό υλικό των Τευχών ΙΙΙ (Εγχειρίδιο Εκπαιδευτικού) και IV (Βιβλίο Δραστηριοτήτων για Μαθητές και Μαθήτριες). Τέλος, το Τεύχος ΙΙ ολοκληρώνεται με Παραρτήματα στα οποία παρέχονται χρήσιμα εργαλεία για την οργάνωση και αξιολόγηση του Σεμιναρίου.

Τεύχος III. Εγχειρίδιο Εκπαιδευτικού

Το Τεύχος ΙΙΙ παρέχει στον/την εκπαιδευτικό όλες εκείνες τις πληροφορίες και τα υλικά που είναι απαραίτητα για την οργάνωση, την βήμα-προς-βήμα υλοποίηση, την τεκμηρίωση και αξιολόγηση της εφαρμογής του προγράμματος στην τάξη. Το μεγαλύτερο μέρος του Εγχειριδίου αποτελείται από σειρά βιωματικών δραστηριοτήτων που είναι δομημένες στη βάση τριών θεματικών ενοτήτων:

• Στερεότυπα του Φύλου και Ισότητα των Φύλων (27 δραστηριότητες)
• Υγιείς & μη Υγιείς Σχέσεις (6 δραστηριότητες)
• Βία μεταξύ Ερωτικών Συντρόφων (12 δραστηριότητες).

Προς διευκόλυνση του/της εκπαιδευτικού, οι δραστηριότητες παρουσιάζονται με την παρακάτω δομή: σύντομη εισαγωγή, μαθησιακοί στόχοι, διάρκεια, υλικό και προετοιμασία, προτεινόμενη βήμα-προς-βήμα διαδικασία εφαρμογής, αναμενόμενα αποτελέσματα και χρήσιμες πληροφορίες για τον/την εκπαιδευτικό. Η Ενότητα Υλικό και Προετοιμασία παραπέμπει στα υλικά του Τεύχους ΙV που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την υλοποίηση της εκάστοτε δραστηριότητας.

Περιλαμβάνει επίσης, υπό μορφή Παραρτημάτων, τα εργαλεία αξιολόγησης του προγράμματος καθώς και χρήσιμες θεωρητικές και πρακτικές πληροφορίες για τα επιμέρους θέματα που πραγματεύεται κάθε ενότητα του εγχειριδίου προκειμένου ο/η εκπαιδευτικός να έχει τη δυνατότητα να ενημερωθεί κατάλληλα σε θέματα που ενδεχομένως δεν γνωρίζει επαρκώς πριν προχωρήσει στην εφαρμογή (π.χ. Η (Αν)ισότητα των Φύλων στην Ελλάδα, Τι είναι η Βία μεταξύ Ερωτικών Συντρόφων, Πώς να αντιδράσετε εάν υποψιάζεστε ή εάν σας αποκαλύφθηκε κακοποίηση παιδιού ή ΒΕΣ).

Τεύχος IV: Βιβλίο Δραστηριοτήτων για Μαθητές και Μαθήτριες

Όλα τα υλικά (Φύλλα Εργασίας και Ενημερωτικά Φυλλάδια) που απαιτούνται για την υλοποίηση κάθε μιας από τις δραστηριότητες που περιγράφονται στο Τεύχος ΙΙΙ, είναι διαθέσιμα στο τέταρτο τεύχος.

Το τεύχος αυτό έχει δομηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να διευκολύνει τον εντοπισμό του κατάλληλου υλικού για κάθε δραστηριότητα αλλά και την αναπαραγωγή του (εκτυπώσεις και φωτοαντίγραφα) από τον/την εκπαιδευτικό. Τμήμα του έτοιμου-προς-χρήση υλικού μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην τάξη ενώ υπάρχει διαθέσιμο επίσης υλικό που μπορεί να δοθεί στους/στις μαθητές/-τριες που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα για να εργαστούν στο σπίτι. Τέλος, το υλικό αυτοαξιολόγησης και το πληροφοριακό υλικό μπορούν να δοθούν στους/τις μαθητές/-ριες για δική τους χρήση, στο παρόν ή στο μέλλον.

Η Πρότυπη Έκδοση GEAR against IPV

Το Τεύχος Ι της Πρότυπης διαφέρει από εκείνο των Εθνικών Εκδόσεων, τόσο ως προς τον τίτλο του, όσο και ως προς την έκταση και το περιεχόμενό του. Κατά πολύ εκτενέστερο των Εθνικών Εκδόσεων, περιλαμβάνει επιπρόσθετες Ενότητες σχετικά με τη σκοπιμότητα του υλικού και του προγράμματος γενικότερα, αλλά και Ενότητες που φιλοδοξούν να λειτουργήσουν ως “Οδηγός” για τη δημιουργία (μετάφραση, συμπλήρωση και πολιτισμική προσαρμογή) Εθνικών Εκδόσεων, όπως άλλωστε υποδηλώνει και ο τίτλος του: H Πρότυπη Έκδοση και πώς να Δημιουργήσετε τη Δική σας Εθνική Έκδοση “GEAR against IPV”.

Τα Τεύχη ΙΙ, ΙΙΙ & IV της Πρότυπης Έκδοσης είναι ομότιτλα των Εθνικών Εκδόσεων. Δεν περιλαμβάνουν, ωστόσο, συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικές με κάποια χώρα αλλά μόνο οδηγίες για το πώς πρέπει να συμπληρωθούν οι αντίστοιχες Ενότητες και για πολιτισμικές προσαρμογές που ενδέχεται να χρειαστούν κατά τη δημιουργία νέων  Εθνικών Εκδόσεων.

Η Ελληνική Έκδοση GEAR against IPV απευθύνεται σε…

• εκπαιδευτικούς δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και επαγγελματίες που εργάζονται στο εκπαιδευτικό πλαίσιο (π.χ. ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς) και ενδιαφέρονται είτε να εφαρμόσουν το Πρόγραμμα GEAR against IPV στην τάξη τους είτε να ενσωματώσουν κάποιες βιωματικές ασκήσεις σε σχετικές διδακτικές ενότητες των μαθημάτων τους,
• επαγγελματίες και φορείς που δραστηριοποιούνται στο χώρο της προαγωγής και αγωγής της υγείας, της ισότητας των φύλων και της πρόληψης της έμφυλης βίας
• κέντρα λήψης αποφάσεων, όπως υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας, και υπεύθυνους/-ες χάραξης πολιτικής με ενδιαφέρον στην προώθηση της ενσωμάτωσης της παρέμβασης GEAR against IPV στα προγράμματα σπουδών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, όπως η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων του Υπουργείου Εσωτερικών.

Η Πρότυπη Έκδοση GEAR against IPV απευθύνεται σε φορείς και επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πρόληψης της έμφυλης βίας και της προαγωγής της ισότητας των φύλων ή/και στο χώρο της εκπαίδευσης και ενδιαφέρονται:

• να δημιουργήσουν υλικό κατάλληλο για τη χώρα τους, βάσει του οποίου μπορεί να γίνει η εφαρμογή του προγράμματος σε σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (ή σε άλλους χώρους όπου διεξάγονται ή μπορούν να διεξαχθούν ομάδες με εφηβικό πληθυσμό) αλλά και
• να επιμορφώσουν, ειδικά για αυτό το σκοπό, εκπαιδευτικούς ή άλλους επαγγελματίες.